Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ne gelen oldu ne de giden. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bunlarsэz yapamam. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bana "Sen kemana" dediler. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. . MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Цrneрin bakkala giderken. O da kabul etti. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Эntihara kadar gidebilirdim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bьtьn tьrlere saygэm var. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Okul Эstanbul'daydэ. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Enstrьman црrenmek зaba ister. O rahatsэz oluyordu. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. . Юimdi de Эsrail-Filistin. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Beni зok etkiledi. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Saim Akзэl. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Dr. . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Onlarla iftihar ediyorum. Эnюallah dьzelir. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. . Orada doрdum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Beni onun yanэna verdiler. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Borusan bunlardan biridir. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Эnюallah dьzelir. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bana "Sen kemana" dediler. . . Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. "Hani юarkэ"" diye sordum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. O da kabul etti. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. . . O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. . Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Beni onun yanэna verdiler. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Юimdi de Эsrail-Filistin. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Borusan bunlardan biridir. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Эntihara kadar gidebilirdim. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. . Tiyatroda, operada, sinemada. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Onlarla iftihar ediyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Orada doрdum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Okul Эstanbul'daydэ. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bunlarsэz yapamam. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Dr. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. . Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Цrneрin bakkala giderken. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Beni зok etkiledi. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Kitap ve gazete okumayэ da. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. O rahatsэz oluyordu. Saim Akзэl. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ne gelen oldu ne de giden. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar.